Het EU Omnibuspakket over duurzaamheidrapportage

Wat het voor jouw organisatie betekent en hoe je kunt reageren

omnibus package hero

In februari 2025 kondigde de Europese Commissie een nieuw pakket voorstellen aan om duurzaamheidsrapportage te vereenvoudigen: de EU Omnibusrichtlijn. Hoewel sommige onderdelen nog goedgekeurd moeten worden, zorgt de aankondiging nu al voor onzekerheid bij organisaties die te maken hebben met belangrijke wetgeving zoals de CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive), CSDDD (Corporate Sustainability Due Diligence Directive) en de EU-taxonomie.

In dit artikel lees je wat we op dit moment weten, wat er nog aankomt en hoe jij je organisatie hierop kunt voorbereiden.

Wat we nu weten: het EU Omnibuspakket voor vereenvoudiging van duurzaamheidsregels

In november 2024 liet de Europese Commissie weten dat ze de rapportagedruk voor bedrijven wil verminderen door duurzaamheidswetgeving beter op elkaar af te stemmen en te vereenvoudigen. Op 26 februari 2025 werd het eerste ‘Omnibuspakket’ gepubliceerd, met voorstellen voor wijzigingen in de volgende regelgeving:

  • CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive)
    Deze richtlijn verplicht bedrijven om te rapporteren over hun Environmental, Social en Governance (ESG) impact. Het doel is om transparantie en verantwoording te vergroten.
  • CSDDD (Corporate Sustainability Due Diligence Directive)
    Deze richtlijn verplicht bedrijven om risico’s voor mensenrechten en het milieu in hun eigen activiteiten en waardeketen te identificeren, voorkomen en beperken.
  • EU-taxonomie
    Dit is een classificatiesysteem dat bepaalt welke economische activiteiten als milieuvriendelijk worden gezien. Het helpt bedrijven en investeerders bij het maken van duurzame keuzes.
  • CBAM (Carbon Border Adjustment Mechanism)
    Deze wet legt een CO₂-prijs op aan bepaalde geïmporteerde producten in de EU. Zo wil men oneerlijke concurrentie voorkomen en wereldwijde emissiereductie stimuleren.

Wat is er sindsdien gebeurd?

  • 3 april 2025: Het Europees Parlement stemde over het zogenoemde Omnibus stop-the-clock-voorstel. Hierbij werden enkele voorgestelde wijzigingen in rapportagedeadlines goedgekeurd, wat op 17 april leidde tot een officiële wijziging van de CSRD. De wijzigingen zijn onder andere:
    • CSRD:
      Bedrijven die vallen onder de tweede en derde rapportagegolf en nog niet eerder hebben gerapporteerd, krijgen twee jaar uitstel. Zij hoeven hun eerste duurzaamheidsrapport nu pas in respectievelijk 2028 en 2029 te publiceren. Voor beursgenoteerde bedrijven die al rapporteren onder de CSRD verandert er niets.
    • CSDDD:
      Lidstaten krijgen een jaar extra, tot juli 2027, om de richtlijn om te zetten in nationale wetgeving. Grote bedrijven en niet-EU-bedrijven die binnen bepaalde drempelwaarden actief zijn in de EU, moeten uiterlijk in juli 2028 voldoen aan de regels.
  • 23 juni 2025: De EU-Raad stelde wijzigingen in de bewoording voor om de eisen rondom duurzaamheidsrapportage en due diligence te vereenvoudigen en te verduidelijken. Het gaat onder meer om de drempelwaarden voor bedrijfsgrootte, de reikwijdte van de rapportage onder CSRD en de due diligence-verplichtingen onder CSDDD.
  • Begin juni 2025: De Juridische Commissie (JURI) van het Europees Parlement publiceerde een conceptverslag. Europarlementariërs en politieke groepen kregen tot 27 juni 2025 de tijd om wijzigingsvoorstellen in te dienen. Een plenaire stemming wordt in oktober verwacht. Daarna starten de onderhandelingen tussen het Parlement, de Raad en de Commissie om tot een gezamenlijk standpunt te komen.
  • 4 juli 2025: De Europese Commissie kondigde aanvullende maatregelen aan om de EU-taxonomie te vereenvoudigen, in lijn met het Omnibuspakket.
  • Juli/november 2025
    De European Financial Reporting Advisory Group (EFRAG) werkt aan een tweede ontwerpversie van de herziene European Sustainability Reporting Standards (ESRS). Deze wordt in juli verwacht. De definitieve technische richtlijnen worden uiterlijk eind november 2025 aan de Europese Commissie voorgelegd.

Op 21 mei 2025 bracht de Europese Commissie daarnaast het gerelateerde ‘Omnibus IV’-pakket uit. Dit bevat wijzigingen op de EU-batterijenverordening. Net als bij het oorspronkelijke Omnibuspakket is er een vertraging van twee jaar doorgevoerd in de handhaving van de due diligence-verplichtingen voor batterijen. Deze uitstelmaatregel is inmiddels goedgekeurd.

Dit is wat we tot nu toe weten naar aanleiding van deze updates.

derk de haan

Derk de Haan

Senior Consultant

Wat staat nog in de voorstel-fase?

Het bredere pakket, dat nog goedkeuring van de wetgever nodig heeft, bevat de volgende extra belangrijke wijzigingen:

CSRD Voorstel Europese Commissie (25 februari 2025): Standpunt EU-Raad (23 juni 2025): Voorstel Europees Parlement – JURI (6 juni 2025):
Tijdslijn Uitstel van 2 jaar voor wave 2 (grote niet-EU en EU-dochterondernemingen) en wave 3 (beursgenoteerde kmo’s), waardoor zij hun eerste rapport pas in 2028 hoeven te publiceren. Gaat akkoord met het voorgestelde uitstel. Gaat akkoord met het voorgestelde uitstel.
Scope – drempelwaarden voor verplichte rapportage Verhoogt de drempels, zodat alleen bedrijven met meer dan 1.000 medewerkers én óf meer dan €50 miljoen omzet óf €25 miljoen balanstotaal verplicht hoeven te rapporteren. Sluit aan bij het voorstel, maar verhoogt de omzetdrempel naar minimaal €450 miljoen. Veel strenger: past de drempels aan in lijn met de CSDDD en de EU-taxonomie. Alleen bedrijven met meer dan €450 miljoen netto-omzet én meer dan 3.000 medewerkers wereldwijd vallen eronder.

Daarnaast wordt de omzetdrempel voor EU-vestigingen verhoogd van €40 miljoen naar €450 miljoen.
Belangrijkste vereisten

Assurance (controle):

  • De verplichte diepgaande controle (reasonable assurance) wordt geschrapt. Alleen een beperkte controle (limited assurance) blijft verplicht.

Dubbele materialiteit:

  • Blijft een belangrijk onderdeel van de CSRD. Je moet rapporteren over zowel de impact van je bedrijf op mens en milieu, als over hoe duurzaamheid jouw organisatie beïnvloedt.

Waardedata in de keten (value chain data):

  • Informatievragen aan kleinere bedrijven worden beperkt.

Kmo’s (SMEs):

  • Voor bedrijven die buiten de reikwijdte van de CSRD vallen, komt er een vrijwillige rapportagestandaard: de Voluntary SME Standard (VSME).
Waardedata in de keten (value chain data):

  • Er komen enkele uitzonderingen voor dochterondernemingen, en kmo’s krijgen meer flexibiliteit om informatieverzoeken te weigeren.
Waardedata in de keten (value chain data):

  • Er komen uitgebreidere beperkingen op wat bedrijven moeten rapporteren.

  • Bedrijven moeten uitleggen wanneer bepaalde gegevens niet beschikbaar zijn én hoe ze die in de toekomst wel gaan verzamelen.

  • Voor kleinere bedrijven geldt dat zij alleen informatie hoeven aan te leveren die redelijkerwijs beschikbaar is.

  • De term value chain wordt vervangen door chain of activities, zoals gebruikt in de CSDDD, om de terminologie in EU-wetgeving gelijk te trekken.

Overige bepalingen:

  • Moederbedrijven die alleen fungeren als financiële holdings en geen actieve managementrol hebben, worden vrijgesteld van rapportage — zolang een aangewezen EU-dochteronderneming namens hen rapporteert.

  • Lidstaten mogen geen strengere due diligence-verplichtingen opleggen dan op EU-niveau is afgesproken.

  • Bedrijfsgeheimen en bepaalde gevoelige informatie blijven in de meeste gevallen vrijgesteld van openbaarmaking.

Naast de hierboven genoemde onderhandelingen is EFRAG bezig met een herziening van de inhoud van de ESRS. De definitieve technische richtlijnen worden verwacht in november 2025.

CSDDD Voorstel Europese Commissie (25 februari 2025): Standpunt EU-Raad (23 juni 2025): Voorstel Europees Parlement – JURI (6 juni 2025):
Tijdslijn
  • Grote bedrijven krijgen een uitstel van 1 jaar, tot 2028.

  • Lidstaten krijgen een verlenging van 1 jaar om de regels in hun nationale wetgeving om te zetten, tot 26 juli 2027.

  • Voor alle bedrijven geldt een uitstel tot juli 2029.

  • De deadline voor lidstaten om de regels om te zetten wordt verschoven naar juli 2028.

  • De publicatie van aanvullende richtlijnen door de Europese Commissie wordt met 1 jaar uitgesteld, tot 26 juli 2027.

  • Gaat akkoord met het uitstel van de Commissie.
Scope – drempelwaarden voor verplichte rapportage Geen verandering

Verhoogt de drempels naar meer dan 5.000 medewerkers en meer dan €1,5 miljard netto-omzet voor EU-bedrijven, en €1,5 miljard omzet op de EU-markt voor niet-EU bedrijven.

Verhoogt, in lijn met de CSRD en EU Taxonomie, naar meer dan €450 miljoen netto-omzet en meer dan 3.000 werknemers wereldwijd.
Belangrijkste vereisten Beoordelingen:

  • Beperkt diepgaande beoordelingen van impact in Tier 2+ toeleveringsketens, tenzij er aannemelijke aanwijzingen zijn dat er effecten zijn of kunnen ontstaan.

  • Vermindert de frequentie van periodieke beoordelingen en monitoring van jaarlijks naar eens in de vijf jaar, met tussentijdse beoordelingen indien nodig.

Klimaattransitieplannen (CTP’s):

  • Schrapt de verplichting om CTP’s daadwerkelijk uit te voeren, maar houdt de verplichting om CTP’s te ontwikkelen en acties die zijn uitgevoerd of gepland op te nemen.

Waardedata in de keten:

  • Beperkt de hoeveelheid data die bedrijven mogen opvragen bij kleinere bedrijven in hun waardeketen.

Beoordelingen:

  • Beperkt diepgaande beoordelingen tot de meest waarschijnlijke en ernstige effecten, gebaseerd op de eerste afbakening of als een bedrijf buiten tier 1 redelijkerwijs van deze effecten op de hoogte kan zijn.

  • Vereenvoudigt de eisen van een uitgebreide mapping naar een algemene afbakening, gebaseerd op redelijk beschikbare informatie.

  • Maakt duidelijk dat betrokkenheid van stakeholders proportioneel is en alleen vereist voor bepaalde delen van het due diligence-proces.

Klimaattransitieplannen (CTP’s):

  • Beperkt en stelt de verplichting om CTP’s uit te voeren nogmaals uit met 2 jaar, in lijn met de CSRD, tot een overzicht van uitgevoerde en geplande acties.

Waardedata in de keten:

  • Bevestigt de focus op Tier 1-leveranciers (eigen activiteiten, dochterondernemingen en directe zakenpartners).

  • Beperkt verdere dataverzoeken van kleinere bedrijven tot alleen noodzakelijke informatie die op geen andere manier verkregen kan worden.

  • Maakt duidelijk dat het opschorten van een zakelijke relatie een laatste redmiddel is, waarbij eerst met de leverancier naar een oplossing wordt gezocht.

Beoordelingen:

  • Vermindert due diligence door de focus te leggen op de meest waarschijnlijke en ernstigste negatieve effecten.

  • Beperkt de verplichtingen tot herstelmaatregelen en beperkt het recht om contractueel relaties te beëindigen.

Klimaattransitieplannen (CTP’s):

  • Schrapt de verplichtingen en beperkt zich tot rapportage over bestaande transitieplannen, indien bedrijven die hebben.

Waardedata in de keten:

  • Handhaaft een strikte beperking tot Tier-1 leveranciers.

EU Taxonomy Voorstel Europese Commissie (25 februari 2025): Standpunt EU-Raad (23 juni 2025): Voorstel Europees Parlement – JURI (6 juni 2025):
Scope – drempelwaarden voor verplichte rapportage Versoepeling van regels voor bedrijven met meer dan 1.000 werknemers en een omzet onder de 450 miljoen euro, door het rapporteren van de Taxonomy vrijwillig te maken en de mogelijkheid te bieden om gedeeltelijke Taxonomy-afstemming te rapporteren. Niet genoemd Wordt verhoogd in lijn met de CSRD en CSDDD naar >€450 miljoen netto-omzet en >3.000 werknemers wereldwijd.

Op 4 juli kondigde de Europese Commissie een reeks maatregelen aan om de EU Taxonomy te vereenvoudigen, in lijn met het Omnibus-pakket. Hoewel de regels nog worden beoordeeld door het Parlement en de Raad, gaan de aangepaste regels naar verwachting in 2026 van start en hebben ze betrekking op het boekjaar 2025.

Wat drijft dit initiatief?

Dit pakket is de reactie van de EU op zorgen over de complexiteit van duurzaamheidsrapportage en de wens om concurrerend te blijven binnen de wereldwijde economie. Sommige partijen vinden dat de EU-regels een oneerlijk speelveld creëren ten opzichte van markten zoals de VS en China, doordat ze een extra administratieve last voor bedrijven betekenen. Tegenstanders van ESG, waaronder sommige olie- en gasbedrijven en CO₂-intensieve sectoren, stellen dat de strenge regelgeving de EU benadeelt.

Hoewel er zeker ruimte is om de regels eenvoudiger te maken, kunnen deze, mits goed uitgevoerd, juist de concurrentiekracht versterken door meer transparantie te bieden en schonere, milieuvriendelijkere producten en diensten te stimuleren. De kern van ESG-regelgeving, zoals de CSRD en CSDDD, is logisch vanuit zakelijk oogpunt. De EU loopt traditioneel voorop op ESG-gebied, en dat moet een concurrentievoordeel zijn dat ze willen behouden.Overheden, grote bedrijven en toezichthouders steunen de bestaande regelgeving en maken zich zorgen over de onzekerheid die het huidige herzieningsproces met zich meebrengt. In juli 2025 ondertekenden bijna 200 partijen, waaronder meer dan 150 bedrijven en investeerders, een gezamenlijke verklaring waarin zij EU-beleidsmakers oproepen om de kern van het duurzaamheidskader te behouden. Dit omvat het handhaven van double materiality, het betrekken van bedrijven met 500+ medewerkers, transparantie in de waardeketen, risicogebaseerde due diligence en klimaattransitieplanning.

Tegenstand tegen duurzaamheidsregelgeving is niet nieuw. Een vergelijkbare weerstand bestond ook toen financiële rapportageverplichtingen werden ingevoerd. Tegenwoordig wordt transparante financiële verslaggeving gezien als fundamenteel voor het vertrouwen in de markt. Hetzelfde zal binnenkort gelden voor duurzaamheid. ESG-data-auditing lijkt nu nieuw, maar net als financiële auditing zal dit zich ontwikkelen tot een streng en gereguleerd standaardproces.

Hoe kan jouw bedrijf het beste reageren?

Ondanks de onzekerheid rondom de nieuwe regels is het belangrijk om door te gaan met duurzaamheid rapporteren en due diligence uitvoeren. De ESG-agenda wordt niet alleen door de overheid bepaald, maar ook door investeerders, consumenten en andere betrokkenen binnen en buiten je bedrijf. Die vraag naar transparantie en verantwoord ondernemen blijft dus gewoon bestaan.

De due diligence-eisen in de CSDDD en CSRD zijn gebaseerd op al langer bestaande vrijwillige standaarden, zoals de UN Guiding Principles on Business and Human Rights (UNGPs) en de OECD-richtlijnen voor verantwoord ondernemen. Het doel van deze regelgeving is om deze verwachtingen duidelijk en eerlijk vergelijkbaar te maken, niet om de agenda te bepalen.

Als je niet zeker weet wat je nu het beste kunt doen, praat dan met je contactpersoon bij Anthesis, je juridische adviseurs en je financiële auditors. De voorgestelde regels kunnen nog veranderen en moeten altijd afgestemd worden op jouw specifieke situatie.

Kort samengevat, om je te ondersteunen bij je rapportageplanning onder CSRD, adviseren wij het volgende:

Grote beursgenoteerde bedrijven in de EU – ga door zoals je gewend bent
Als je in boekjaar 2024 al rapporteerde volgens CSRD en daarvoor onder de Non-Financial Reporting Directive (NFRD), veranderen de drempels of termijnen niet. Hoewel de ESRS wordt vereenvoudigd, is de kans klein dat je deze veranderingen al in je volgende rapport kunt verwerken. Richt je vooral op het afstemmen op de bedoeling ervan door strategieën te ontwikkelen om je Impacten, Risico’s en Kansen (IRO’s) te managen. Zorg ervoor dat je duidelijk rapporteert hoe deze aansluiten bij de acties die je uitvoert, de gebruikte meetpunten en KPI’s, en je prestaties.

Meer weten over de voorgestelde wijzigingen in de ESRS? Klik hier.

Bedrijven die in boekjaar 2025 moeten rapporteren – stop je geplande acties niet
Heb je een uitstel van twee jaar gekregen? Gebruik deze tijd om je voor te bereiden. Begin, als je dat nog niet hebt gedaan, met je dubbel materiële analyse, waarbij je de conceptversies van de ESRS als leidraad gebruikt. Zo krijg je tijd om data te verzamelen, hiaten te dichten en een geïntegreerde duurzaamheidsstrategie te vormen vóór de deadline in boekjaar 2027.

Heb je je Dubbel Materiële Analyse al afgerond? Begin dan met het voorbereiden van een gap-analyse gericht op ten minste drie kern-ESRS: E1 (Klimaat), S1 (Eigen personeel) en G1 (Bedrijfsethiek). Uit analyse van rapporten van bedrijven uit golf 1 blijkt dat deze breed worden toegepast, wat ze een logische en veilige start maakt. Prioriteer verplichte kwantitatieve gegevens binnen deze ESRS om het tempo erin te houden zonder de rapportage te ingewikkeld te maken in een vroeg stadium.

Bekijk onze recente webinar voor meer informatie >

MKB – focus op je stakeholders
Ook als de eisen veranderen, heeft vroeg beginnen voordelen. Het uitvoeren van een Dubbel Materiële Analyse helpt je te voldoen aan de verwachtingen van investeerders, versterkt je reputatie, ondersteunt je relaties in de waardeketen en helpt risico’s beter te beheren en kosten te besparen vóór mogelijke nieuwe regels.

Om je te ondersteunen bij je due diligence-planning onder de CSDDD, adviseren wij het volgende:

Grote bedrijven – ga door met je bestaande due diligence-programma’s
Val je onder de CSDDD, volgens de oorspronkelijke of de nieuwe voorgestelde drempels? Dan is het belangrijk om je huidige due diligence-inspanningen voort te zetten. De richtlijn is redelijk en proportioneel, maar vraagt wel om goede prioritering. Besteed tijd en aandacht aan een goede afbakening of mapping om mogelijke en daadwerkelijke impacten binnen je eigen activiteiten en je keten van activiteiten in kaart te brengen. Zo ben je voorbereid om aan veel van de CSDDD-eisen te voldoen, of de focus nu ligt op Tier 1 of daar voorbij gaat.

MKB – bepaal je due diligence-focusgebieden
Je valt misschien niet direct onder de CSDDD, maar je maakt waarschijnlijk deel uit van de waardeketen van grotere bedrijven die dat wel doen. Je kunt daarom verzoeken krijgen om informatie over je due diligence-praktijken. Door je aanpak nu te standaardiseren, kun je efficiënter reageren en tegelijkertijd reputatie- en operationele risico’s beheersen.

Pas je aan, stop niet

De kernprincipes van de EU-regelgeving voor duurzaamheid, zoals Double Materiality en het prioriteren van impact, zijn best practices en verdwijnen niet. Deze kaders bieden strategische waarde, versterken de governance, ondersteunen risicomanagement en verbeteren de communicatie met stakeholders.

Gezien de wetgevende termijnen, moeten bedrijven niet wachten op definitieve besluiten voordat ze in actie komen. Blijf op koers, wees flexibel en blijf investeren in inspanningen die veerkracht en waarde op lange termijn creëren.

Voor de meeste bedrijven is er geen reden om hun ESG-inspanningen in twijfel te trekken of te verminderen als reactie op deze regelgevende veranderingen. Het zijn vooral investeerders, bedrijven en consumenten die de voortgang van ESG tot nu toe sterk hebben gestuurd; de rol van regelgeving is om een gestandaardiseerde methodiek en aanpak te bieden zodat vergelijkbaarheid mogelijk is.

Goed geïmplementeerde ESG-kaders bieden waarde die verder gaat dan alleen naleving, zoals strategische inzichten, sterkere governance of een scherpere focus op de prioriteiten van stakeholders — en veel bedrijfsleiders zijn zich hiervan bewust. Wie op koers blijft met rapporteren, een goed begrip van materialiteit behoudt en positieve stappen zet, zal zichzelf positioneren als koploper op het gebied van veerkracht, concurrentiekracht en vertrouwen van stakeholders.

Derk de Haan, Senior Consultant, ESG & Reporting

Ons team van experts heeft een enorme drive om het klimaatprobleem aan te pakken. Samen gaan we voor een positieve verandering. Steeds meer organisaties kiezen ervoor om met ons de weg naar Net Zero te bewandelen, ongeacht waar ze zijn op hun reis. Doe je ook mee?