Een nieuw tijdperk van ESG: onzekerheid én kansen
Insights
Inhoud
Deel dit artikel
Uit gesprekken met collega’s, klanten en externe netwerken horen we een duidelijk en consistent geluid: bedrijven bevinden zich in een periode van toenemende onzekerheid rond duurzaamheid. Veranderende wereldwijde regelgeving, hogere verwachtingen van stakeholders en toenemende politieke gevoeligheden zorgen voor spanning. Enerzijds is er de noodzaak om door te blijven pakken, anderzijds groeit de terughoudendheid – zowel in de snelheid van ESG-inspanningen als in hoe organisaties zich publiekelijk positioneren.
Deze dynamische situatie leidt binnen veel organisaties tot belangrijke gesprekken: hoe houd je het momentum vast, hoe formuleer je opnieuw de zakelijke meerwaarde, en hoe pas je je strategie aan om geloofwaardig, veerkrachtig en toekomstgericht te blijven?
Belangrijke thema’s die naar voren komen
- Wisselwerking in regelgeving: Organisaties bewegen tussen uitbreiding én versobering van wet- en regelgeving – denk aan het afzwakken van de CSRD in de EU, veranderende regelgeving in de VS en nieuwe ISSB-ontwikkelingen. Dit zorgt voor onduidelijkheid over wat wanneer precies moet gebeuren.
- Tijd als strategisch voordeel: Voor bedrijven die te maken hebben met vertragingen, zoeken ESG-leiders naar manieren om deze extra tijd goed te benutten. Ze gebruiken de extra tijd om interne afstemming te versterken, de juiste competenties op te bouwen en duurzaamheid te blijven positioneren als strategische waarde – niet alleen als iets dat moet vanwege de regels.
- Structurele keuzes: Omdat er geen duidelijke koers meer is vanuit de regelgeving, denken bedrijven opnieuw na over hoe ESG binnen de organisatie is ingebed. Hou je het centraal, of laat je de verantwoordelijkheid meer bij de verschillende afdelingen liggen? We zien dat organisaties hiermee experimenteren en hun aanpak aanpassen.
- Diversiteit, Gelijkheid en Inclusie (DEI) onder het vergrootglas: Thema’s zoals DEI krijgen weer extra aandacht. Door wisselende signalen vanuit regelgeving en maatschappelijke discussies heroverwegen veel bedrijven hoe ze omgaan met sociaal gevoelige onderwerpen.
- Fundamentele verandering of tijdelijke rimpeling? De grote vraag blijft: is deze onrust tijdelijk, of een teken van een structurele verschuiving? Ervaren duurzaamheidsexperts weten dat publieke aandacht vaak in golven komt, en richten zich op langetermijnwaarde. Vooruitstrevende bedrijven kiezen voor wendbaarheid – en bouwen veerkracht in hun ESG-strategie en -governance.
Duurzaamheid herdefiniëren voorbij compliance
Nu regelgeving verandert en het politieke speelveld schuift, moeten bedrijven hun duurzaamheidsstrategie opnieuw onderbouwen – met focus op strategische waarde, niet alleen op naleving van regels.
ESG-leiders ervaren steeds meer druk van raden van bestuur, investeerders en private equity-partijen om snel zichtbare resultaten te laten zien, naast een sterke langetermijnvisie. Dat vraagt om het vertalen van ESG naar concrete businessresultaten: kostenbesparing, risicobeperking, betere toegang tot kapitaal, behoud van talent, klantloyaliteit en duurzame groei.
De vraag naar praktijkvoorbeelden en benchmarks is groot. ESG-professionals zoeken naar inspirerende cases die aantonen hoe andere organisaties meetbare impact hebben gerealiseerd. Zulke bewijspunten zijn essentieel om intern draagvlak te creëren en het momentum vast te houden. In een vakgebied dat soms best op zichzelf kan staan, is samenwerking binnen de organisatie cruciaal – niet alleen om kennis te delen, maar vooral om werkbare strategieën uit te wisselen voor het meenemen van interne stakeholders.
Duurzaamheid communiceren in een verdeelde wereld
In het huidige gepolariseerde klimaat vraagt communicatie over duurzaamheid om zorgvuldigheid. Wat in het ene land goed valt, kan in het andere juist voor weerstand zorgen – met name zichtbaar in de verschillen tussen de VS en de EU.
In de VS staan ESG-thema’s als diversiteit (DEI), klimaat en zogenaamd ‘woke’-beleid steeds meer onder politieke druk. Tegelijkertijd verwachten investeerders, consumenten en medewerkers nog altijd duidelijke keuzes, transparantie en ambitie.
Uit ons komende rapport The Cost of Silence (juli) blijkt: niets zeggen is soms net zo riskant als te veel zeggen. Bedrijven die zich terugtrekken na kritiek, kunnen vertrouwen verliezen, reputatieschade oplopen en minder invloed hebben. We zien dit nu al gebeuren. Sommige bedrijven die hun DEI-beleid hebben afgezwakt na publieke druk, zien minder betrokkenheid. Anderen, die juist standvastig blijven, krijgen meer steun van klanten en meer verkeer op hun kanalen. Het laat zien: hoe je je publiekelijk uitspreekt over ESG heeft directe impact op je reputatie én bedrijfsresultaten.
Tegelijkertijd wordt steeds duidelijker dat effectieve communicatie begint bij het kiezen van de juiste woorden. Begrippen als ‘schone lucht’, ‘eerlijkheid’ en ‘kansen’ spreken breder aan dan termen als ‘klimaatrechtvaardigheid’ of ‘equity’. Met strategisch gekozen taal blijf je trouw aan je waarden, zonder onnodige controverse. Intern moet je verhaal aansluiten bij de realiteit en taal van je collega’s. Extern moet het herkenbaar zijn voor verschillende doelgroepen – van toezichthouders tot klanten en medewerkers.
Kortom: als ESG-leider moet je niet alleen weten wat je zegt, maar ook hoe, waar en tegen wie. Strategisch communiceren is geen extraatje meer – het is een essentiële vaardigheid voor duurzaam leiderschap in een verdeelde wereld.
Hoe houd je de vaart erin?
Uit recente samenwerkingen en gesprekken blijkt een duidelijke rode draad: succesvolle organisaties kiezen een doordachte en strategische aanpak. Ze combineren realisme met veerkracht.
Neem afstand om scherp te blijven
Leiders nemen bewust even pauze om door de ruis heen te kijken – voorbij de krantenkoppen en politieke discussies. Door hun strategie te baseren op wat echt belangrijk is voor het bedrijf en de belangrijkste stakeholders, behouden ze focus en richting.
Vooruitdenken met scenario’s
De toekomst is altijd onzeker. Juist daarom bouwen veel organisaties flexibiliteit in hun ESG-strategie. Ze werken met meerdere scenario’s, zoals:
- Best case: De huidige weerstand tegen duurzaamheid blijkt tijdelijk en leidt uiteindelijk tot een sterker, volwassener duurzaamheidsbeleid.
- Middle path: De turbulentie is van korte duur en druk vanuit regelgeving en markt keert terug naar het niveau van 2024 – met extra aandacht voor datakwaliteit en waardecreatie.
- Worst case: Duurzaamheid komt structureel onder druk te staan in sommige regio’s, wat sociale en ecologische risico’s vergroot – totdat nieuwe crises dwingen tot herziening.
Focus op ‘no-regret’ acties
Veel bedrijven zetten in op acties die altijd waardevol zijn, ongeacht het scenario. Denk aan:
- het versterken van de businesscase voor duurzaamheid
- operationele verbeteringen
- duidelijke, aansprekende communicatie
- investeren in impact en efficiëntie
- samenwerken met anderen om ontwikkelingen te volgen en erop in te spelen
Blijf in beweging
Door vast te houden aan je waarden, te bouwen op wetenschap en te blijven richten op langetermijndoelen, kun je als organisatie het verschil blijven maken. De organisaties die nu koersvast én flexibel zijn, vormen niet alleen de toekomst – ze geven er richting aan.
Dank aan onze klanten voor het open delen van hun ervaringen en inzichten – zowel in gesprekken met onze teams als tijdens onze bijeenkomsten. Deze uitwisselingen helpen ons om samen beter om te gaan met de uitdagingen én kansen van duurzaamheid.
Ons team van experts heeft een enorme drive om het klimaatprobleem aan te pakken. Samen gaan we voor een positieve verandering. Steeds meer organisaties kiezen ervoor om met ons de weg naar Net Zero te bewandelen, ongeacht waar ze zijn op hun reis. Doe je ook mee?
